Марат Кабир

Отрывок из рассказа“Мин яратам сине”

— Тиздән мәетне алып чыгалар. Күреп калырга теләүчеләр булса, керергә мөмкин… 

Ир хәлсез адымнар белән өйгә атлады.

Түр якның уртасына куелган диванда акка төренеп яткан яшь кызны күрүгә, йөрәген нәрсәдер чеметеп алды. Ирнең моңа кадәр дә мәетләрне күргәне бар иде. Йөзләре агарынып, бәләкәйләнебрәк кала, алар инде кешедән бигрәк, балавыздан ясалган курчакны хәтерләтәләр. Әмма бүлмә уртасында яткан кыз үлгән кешегә бөтенләй охшамаган. Йөзендәге җиңелчә алсулык та, тулышкан иреннәрендәге наз да, кыйгач кашларының шаянлыгы да шул килеш. Ә күзләрендәге якты нур ябык керфекләр аша да бөркелеп торган сыман. 

Ир бер мәлгә сискәнеп катып калды. Кыз үлмәгәндер, аны акка төреп бүлмә уртасына салган кешеләр ялгышадыр төсле тоелды. Менә-менә керфекләрен күтәрер дә, үзеннән күз алмый торган ирнең сабырлык пәрдәсе ябынган хәсрәтле йөзенә карап, сискәнеп китәр һәм, әлеге хәлнең бары тик ниндидер аңлашылмаучылык кына икәнен исенә төшереп, елмаеп җибәрер:

— Ничек сине ташлап китим инде?!. Юләркәем…

* * *

— Ничек сине ташлап китим инде?!. Юләркәем…

Кыз әйтеп бетергесез наз белән аңа текәлде дә елмая биреп егетнең чәчләреннән сыйпады. Егет бер мәлгә әлеге хәлнең чынлыгына ышанмыйча торды, аннан соң кыюсыз гына елмайды, үзенең шундый уйны якын китерүе өчен оялгандай керфекләрен җиргә кадады һәм кинәт килгән шатлык ташкыны тәэсирендә, сөйгәнен куенына алды да кысып-кысып кочаклады. Кыз бер каршылык та күрсәтмәде, егетенең куенында эреп бетәргә теләгәндәй бар гәүдәсе белән аңа ягылды. Бары тик сөякләренең метердәп китүен тоеп кына назлы пышылдады:

— Кысма, сантый… Үтерәсең бит… Үте…

Нәкъ шул мәлдә иреннәр бер берсен табышты да кызның сүзләре йотылып калды…

Барсы да нәни генә сантыйлыктан башланган иде ул чакта. 

Егет күптән түгел генә мотоцикл сатып алган иде. Өр-яңа ук түгел инде дә әмма атнага якын вакытны сарыф итеп бик күп детальләрен алыштырып куйгач, менә дигән техникага әверелде. Кайбер яшьтәшәләре инде җиденче сыйныфтан ук руль артында. Егет аларга беркадәр көнләшеп карый һәм үзенең мотоцикл да йөртә белмәс булып үсүенә бераз гарьләнә дә иде. Ниһаять, максатына иреште. Узган ел бозау көтеп җыйган акчасына әнисенең хезмәт хакын өстәп, югары очтагы Газизҗан абыйның “минский”ын алып кайттылар. Матайны җыю белән ул авыл читендәге яланга җилдерде. Анда руль тотарга һәм һәртөрле фигуралар ясарга өйрәнгәч, тауга китте. Тауга ничек менәргә, ничек төшәргә кирәген малайлардан ишетеп белә иде инде. Шул белемен ныгытырга теләп, тауның сөзәк урыннарын да, текә җирләрен дә аркылыга-буйга айкап чыкты. Урман арасында йөрергә дә өйрәнде. Бары тик шулай бер атна чамасы күнеккәннән соң гына сөйгән кызы янына мотоцикл белән барырга булды. 

Мотоциклда йөрүнең рәхәт яклары күп инде аның. Кызыңны артка утыртып аласың да теләгән җиреңә җилдерәсең. Яхшырак юлга чыгып арурак тизлектә йөрү тагы да рәхәтрәк. Мондый чакларда сөйгәнең куркудан сиңа чатырдап ябыша. Билеңдә аның кысып кочаклаган кулларын, аркаңда назлы күкрәген тоюдан башлар әйләнеп китә. Йөрәк атылып тибә башлый…

— Әйдә мине дә өйрәт! – дип елмайды кыз көннәрнең берендә.

— Әйдә! – егет уйлап та тормады, кайда басарга. Нәрсәне борырга икәнен күрсәтеп бирде дә, кызны руль артына утыртып та куйды, — Дөрес. Хәзер муфтаны җибәр, ә газны ача төш. Молодец!

Мотоцикл баштарак уңга-сулга тарткаланды да төз генә  бара башлады… 

Беркадәр вакыттан соң кыз ярыйсы ук йөрергә өйрәнде. Икесенең дә авыз колакта иде. Очрашкан саен егет сөйгәнен руль артына утыртыр булды, ә үзе артка урнашып аның куш учка сыеп бетә язган биленнән кочаклап, җилгә тузгыган чәчләренә битен куеп иркәләнеп барды. Күңелендә сөю дә, сөйгәне өчен сөенү дә чиксез иде.

Көннәрнең берендә алар шулай авыл урамына килеп керделәр. Тыкрыктан борылып бераз баруга ук юл читендә торган сары “Урал” күзгә чагылды ә бер мизгелдән таягын болгап каршы килүче милиция хезмәткәрен күрделәр. Туктарга кирәк иде, әлбәттә. Әмма кыз бу көтелмәгән хәлдән каушап төштеме, кинәт газны ачты. Һәм алар милиционерның борын төбеннән выжлап узып киттеләр. Егет шундук рульне эләктерде дә газны азайта төшеп, юл читенә борды.

— Курыкма, тынычлан… – диде ул кызнымы, үзенме юатырга тырышып.

— Ул безнең арттан килә! – дип кычкырды кыз, — Тотса – беттек!

Кызның халәте йоктымы, егет газны ачты. Кызның аякларын тизлек педаленнән һәм тормоздан шудырды да идарәне үз кулына алды. Тәртип сакчысы инде үкчәгә басып килә иде. Егет тизлекне алыштырып тагын газны ачты. Мотоцикл алга ыргылды. Әмма “Урал” калышырга уйламады да. Бераздан ул сулдан кереп, “Минск” белән тигезләшә башлады. Аз гына алгарак чыктымы, уңга алып кысрыкларга тотыначак. Анда инде туктамыйча чараң калмый. 

Һәм бу тиклем кыланганнан соң, милиционер белән сөйләшеп килешү дә мөмкин булмаячак. Ә кулдан алынган мотоциклның номеры да, документлары да юк. Туктасаң, мотоцикл белән хушлашырга туры киләчәк. Ярый, ансы да бер хәл… Тотылсаң, милицияга учетка куярга да күп сорамаслар. Ә руль артында кем? Аның сөйгән кызы!..

Егет газны ачты һәм аз гына алга китүдән файдаланып, рульне сулгарак борды. “Урал” кабат артта калды. Тизлегеңне аз гына киметсәң, ул артыңа килеп бәрелер төсле иде. Тик ул арттан бәрдертергә кыймаячак. Шулай да бу юл “Урал” белән алышу өчен уңайлы түгел. Берәр таррак урын табарга кирәк.  Әһә! Тиздән елга буена төшә торган тыкрык булырга тиеш…

Инде тәңгәлләшә башлаган милиционер тыкрыкка кисәк борылу белән тукталып калыр һичьюгы тизлеген киметер кебек иде. Әммә ул калышмады. Тыкрыкның бердәнбер өстенлеге – ул “Урал”га алга чыгарга ирек бирми. Димәк, аның коймага кысрыклау мөмкинлеге юк. Димәк, ул тота алмаячак. Әмма тыкрыкның озынлыгы…

Кинәт кыз җан ачысы белән кычкырып җибәрде. Тыкрык ахрында уңга да, сулга да кинәт кенә борылып керерлек түгел икән. Шайтан алгыры! Борылам дисәң, ярдан очуыңны көт тә тор… Ә алда ике тактаны беркетеп елга аша салынган тар гына басма. Ярдан ярга… Такталар ныклы булса, чыгарга мөмкин. Һәрхәлдә, бу матай белән кәҗә сукмагыннан да йөреп була. Ә ныклы булмаса…

Егет артка карап алды. “Урал” тизлеген киметә төшкән. Ул инде артта калып килә. Ике-өч метрга… Дүрткә… 

— А-а-а!.. Тукта, җаным!… Бетәбез бит!..

Бәлки, тормозга басарга кирәктер?.. Тыкрык буйлап бар тизлеккә җилдергән матай туктарга өлгерерме? Хәер, тизлекне ярыйсы ук киметкәндә, яр буена борылырга мөмкиндер… Ә аннан соң? Тупыйк. Аннан беркая да китеп булмый. Ә борыла алмый калсаң?.. Юк инде, мондый тар арада борылу түгел, туктарга да өлгермисең…

Кинәт егеткә нәрсәдер булды. Ул кызның аякларын тезләре белән ныграк кысты. Ияге белән кызның аркасына басып аны бензин багына яткыра төште. Һәм газны ачты. Аның өчен дөньяда берни дә юк иде инде. Бары тик коточкыч тизлек белән якынлашучы тар басма гына…

Бер мизгелгә такта дырылдаган тавыш ишетелде. Аяк астында җир убылган кебек тоелды. Ул үзенең ник болай эшләвенә үкенеп куйды. Тик соң иде инде. Хәзер бернәрсә дә үзгәртеп булмый… Бары тик басма гына ныклы булсын да, кыз гына чәбәләнмәсен…

Кыз чәбәләнмәде дә, кычкырмады да. 

Бераздан мотоцикл катканакка килеп керде. Шунда гына сөйгәне бензин багының әле уң, әле сул ягына шуырга тотынды. Аны тотып калу теләге белән ул әле бер, әле икенче беләген катырды. Нәтиҗәдә, газны ташларга мәҗбүр булды, ә мотоцикл бер яктан икенче якка тайпылды да, бераздан буылып сүнде…

Бары тик шунда гына егет үзенең елга аръягындагы кечкенә аланлыкта икәнен аңлады. Артына борылып карады. Милиционер да, тыкрык та күренми, аларны елга буендагы таллык каплый иде. Күңелен чиксез шатлык биләп алды. Шатлыгын уртаклашырга дип сөйгәненә борылды. Һәм кинәт катып калды. Кыз бензин багына капланган хәлдә тынып калган иде. Егет аны мотоциклдан шудырып чирәмгә яткырды. Бераздан үзе дә аның янына чүгәләде.

— Җаным! 

Канаган, сынган җире юкмы дип кызны капшап карады. Берни дә сизелми иде. Бәлки ул чигәсе белән бәрелгәндер?!. Күгәргән эз булмаса ни!.. 

— Җаным! Бердәнберем… Ник дәшмисең?!.

Кыз селкенеп тә карамады. Егет күңелен инде курку биләде. Бөтен чәме, бөтен сөенече бер мизгелдә очып юкка чыкты. Ник туктамады ул?!. Милиционерга тоттырмавы баштарак егетлек кебек күренсә, хәзер ул куркаклык булып тоелды. Куркаклык, әлбәттә! Ул матаен югалтудан курыкты. Ул учетка бастыруларыннан курыкты. Ул курыкты… һәм сөйгәнен үлемгә дучар итте…

Үлем…

Әмма кыз үлгән кешегә бөтенләй охшамаган иде. Йөзендәге җиңелчә алсулык та, тулышкан иреннәрендәге наз да, кыйгач кашларының шаянлыгы да шул килеш. Ә күзләрендәге якты нур ябык керфекләр аша да бөркелеп торган сыман. 

— Юк… юк… Син үлмисең… Син исән… – дип пышылдады ул, чирәмдә яткан гүзәлне үзенең исән икәненә ышандырырга теләгәндәй, һәм аның күкрәгенә капланып, кинәт килгән җан ярсуы белән ялварырга тотынды, — Ташлап китмә мине, бердәнберем… ташлап китмә…

Аның җаны, бөтен галәмдә япа-ялгыз калган үксез җаны, дөньяның әле бер, әле икенче почмагына бәрелеп чәбәләнде. Аккош булса, җиргә ташланыр да котылыр иде. Тик ул беркая да ташлана алмады, ташланса да бәрелеп ватылмады. Ул үлемдә түгел, үксезлектә иде. 

Кинәт нәрсәдер булды. Галәмнең чиксез караңгылыгына убылган тормыш кабат кайтты. Ул үләннең яшеллеген, җилнең ягымлылыгын кичерер хәлгә килде. Шунда гына кочагындагы кызның җылылыгын, аның җиңелчә генә кыбырдавын тойды. Һәм яңаклары буйлап агып төшкән тасманы йодрык сырты белән сөртеп, йөзен күтәрде.

Кыз күзләрен ачкан иде инде. Ул моңсу ягымлылык белән аңа карап тора иде. Шулай гына микән? Бу карашларда чиксез мәхәббәт тә, соклану да, кызгану да, үпкәләү дә, гафу үтенү дә — барсы да бар иде. Һәм кыз елмайды… Әллә нинди сихри елмаю белән… 

— Ничек сине ташлап китим инде?!. Юләркәем…

* * *

Ир текәлеп озак карап торды. Акка төренеп яткан кызның күзләрен ачуын көтте. Йөзендә бер генә күзәнәк дерелдәп куйса да ул моны тоячак иде. Тик кыз хәрәкәтсез калды. Бары тик ирнең колагында гына еллар аша татлы тавыш яңгырады. 

— Ничек сине ташлап китим инде?!.

Бу тавышның ихласлыгына, сүзләренең хаклыгына беркайчан да, берничек тә шикләнерлек түгел иде. Һәм ул ышанды. Кызның аны беркайчан да, беркайда да ташлап китмәячәгенә ул бар күңеле белән ышанды. 

Әмма ызның сүзләре хак булган кебек үк, аның үлеме дә хак иде. 

Ир диванга чүгәләде. Кызның ирененнән үбеп алды. 

(1 оценок, среднее: 5,00 из 5)

Загрузка…